Tytuł:

"Wątki demonologiczne we współczesnej wsi łowickiej- notatki terenowe"

Liczba stron:

154

Twórca:

Alicja Woźniak (?-?) absolwentka etnografii na Uniwersytecie Łódzkim. Studia ukończyła w 1980 roku.

Nazwiska powiązane:

Alicja Woźniak ; Władysław Baranowski

Temat i słowa kluczowe:

upiory ; topielce ; strzygi ; czarownice ; Panek ; zmory ; przedmioty magiczne ; czary ; zaklęcia ; odczynianie uroków ; urok ; gusła ; wierzenia ; pogaństwo na ziemiach polskich ; demonologia ; magia sympatyczna ; wierzenia ludowe ; duchy ; chrześcijaństwo ; diabeł ; piekło ; magia ochronna ; pijaństwo ; alkohol ; system wierzeń ; wiara ; rolnictwo ; uprawa ; choroby ; kołtun ; rodzicielstwo

Zakres przestrzenny:

Polska ; Łódź ; Warszawa ; Łowicz ; gmina Głuchów

Zakres czasowy:

ca. 1900-1980

Dziedzina, dyscyplina, subdyscyplina:

dziedzina nauk humanistycznych ; etnologia ; antropologia codzienności ; antropologia kulturowa ; antropologia kultury ; antropologia religii

Problemy badawcze:

czy żywe są jeszcze w świadomości społecznej dawne przekonania o istnieniu demonów; czy są one obecne w wierzeniach ludności badanego terenu; praktyki zabezpieczające przed demonami; wpływ wierzeń ludowych na życie codzienne; pozainstytucjonalne kształtowanie się norm społeczno-religijnych

Kategorie społeczne, których dotyczy dokument:

rolnicy ; chłopi ; mieszkańcy wsi

Obszary tematyczne:

praktyki religijne i quasi-religijne

Abstrakt:

„Przedmiotem pracy będzie obraz demonologii ludowej w życiu wsi (…) wschodzących w skład gminy Głuchów, woj. Skierniewickie. (…) Starałam się odpowiedzieć na pytanie: czy żywe są jeszcze w świadomości społecznej dawne przekonania o istnieniu demonów, czy są one obecne w wierzeniach ludności badanego terenu?” s. 2. W pracy opisany został szereg praktyk magicznych podejmowanych względem istniejących w świadomości mieszkańców gminy zjawisk i bytów nadprzyrodzonych. Autorka pokazuje wpływy stereotypów płciowych, norm moralnych oraz chrześcijaństwa na przekazywane przez informatorów historie dotyczące pogańskich wierzeń, ukazując jednocześnie ich zmiany w czasie. Praca porusza problem codziennego radzenia sobie z niepowodzeniami, nieszczęściem oraz wielością systemów religijnych.

Spis treści:

zawiera: 1. Wstęp; 2. Przedmiot i zakres pracy; 3. Źródła i metody zbierania materiału terenowego; 4. Charakterystyka terenu; 5. Przegląd literatury dotyczącej demonologii; 6. Rozdział I; 6.1. Wprowadzenie w problematykę demonologiczną; 6.2. Wierzenia demonologiczne. 6.3 Źródła wierzeń demonologicznych, problem wiary i kształcenia się życia religijnego; 6.4 Demon i demonologia – znaczenie i zakres pojęć; 6.5. Słowiańskie wierzenia demonologiczne; 6.6. Demonologia w polskiej kulturze ludowej; 6.7. Czarownice, dzieje procesów o czary; 7. Rozdział drugi; 7.1.Rejestracja wszystkich wiadomości z zakresu demonologii ludowej na terenie gm. Głuchów ze szczególnym uwzględnieniem powieści demonologicznych; 7.2. Duchy wodne – topce; 7.3. Duchy powietrzne – <<Kusy Jasio>>; 7.4. Duchy leśne; 7.5. Duchy straszące; 7.6. Duchy domowe; 7.7. Duchy pokutujące za <<złą miarę>> mierniki; 7.8. Zmory; 7.9. Przypołnice; 7.10 Czarownice; 7.11. <<Panek>> - Diabeł <<zły>>; 8. Rozdział III; 8.1. Obraz demonologii mieszkańców gminy Głuchów – analiza materiału terenowego; 8.2. Trójdzielność kosmosu – trzy podstawowe sfery rodzaje występujących demonów; 8.3. Podział demonów ze względu na miejsce występowania; 8.4. Podział demonów ze względu na ich stosunek do człowieka; 8.5. Podział demonów według kategorii płci; 8.6. Klasyfikacja informatorów ze względu na ich stosunek do wierzeń demonologicznych; 9. Przypisy; 10. Bibliografia; 10. Aneks; 10.1. Kwestionariusz; 10.2. Spis informatorów

Typ obiektu:

notatka terenowa

Język:

polski

Powiązania:

Wątki demonologiczne we współczesnej wsi łowickiej

Tytuł następny:

Wątki demonologiczne we współczesnej wsi łowickiej

Jest częścią:

Wątki demonologiczne we współczesnej wsi łowickiej

Udostępniane przez:

Publikacja podlega ochronie na podstawie ustawy z dnia 4 lutego 1994r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych ze zmianami. Elektroniczna wersja publikacji została przygotowana w zgodzie z brzmieniem ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. o ochronie danych osobowych.

Data wydania:

1980

Data utworzenia:

2016

Prawa dostępu:

dla wszystkich bez ograniczeń

Podmioty dysponujące prawami autorskimi do badań:

Umowa o korzystanie z utworu (licencja niewyłączna) zawarta z właścicielem majątkowych praw autorskich

Zakres anonimizacji :

pełna

Regulaminy, przepisy:

Regulamin repozytorium cyfrowego Archiwum Badań nad Życiem Codziennym, wraz z załącznikami (warunki licencji, wzór umowy o powierzenie przetwarzania danych osobowych, polityka prywatności oraz wzór zawiadomienia o podejrzeniu naruszenia praw lub dóbr osobistych), dostępny pod adresem: http://archiwum.edu.pl/regulamin/""""Regulamin repozytorium oraz dokumenty z nim związane (załączniki) odwołują się do: ustawy z dnia 18 lipca 2002r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną ze zmianami; ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. o ochronie danych osobowych ze zmianami; ustawy z dnia 27 lipca 2001r. o ochronie baz danych ze zmianami

Digitalizacja:

Archiwum Badań nad Życiem Codziennym

Sposób pozyskania:

uczelnia wyższa

Sponsor digitalizacji:

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego

Archiwum:

Uniwersytet Łódzki

Dodatkowe informacje :

"ARCHIWUM NAUKOWE Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej UŁul. Lindleya 3/5, 90-131 Łódźpok. 223e-mail: etnoarchiwum@uni.lodz.pltel.: (042) 635-61-62"

Format obiektu cyfrowego:

application/pdf

Zakres czasowy powstania dokumentu:

1979

Zakres przestrzenny powstania dokumentu:

Gmina Głuchów

Informacje o badaniu:

badania pojedyncze; badania terenowe; 24 wywiady z mieszkańcami gminy zróżnicowanymi ze względu na wiek, płeć, wykształcenie oraz stosunek do wierzeń ludowych; obserwacja etnograficzna