Tytuł:

"Fenomen wielkomiejskiej biedy"

Wariant tytułu:

Od epizodu do underclass

Liczba stron:

310 (+3 - streszczenie w języku angielskim, informacja od redakcji)

Twórca:

Jolanta Grotowska-Leder (Instytut Socjologii Uniwersytetu Łódzkiego)

Nazwiska powiązane:

Elżbieta Tarkowska

Temat i słowa kluczowe:

ubóstwo ; opieka społeczna ; underclass ; miasto ; bieda

Zakres przestrzenny:

Polska

Zakres czasowy:

1989-2001

Dziedzina, dyscyplina, subdyscyplina:

dziedzina nauk społecznych ; socjologia

Problemy badawcze:

jak długo klienci pomocy społecznej doświadczają biedy, tzn. jaki jest wśród nich odsetek tych, którzy są krótkotrwale zależni od pomocy społecznej, a jaki tych, którzy korzystają z zasiłku przez długi czas?; czy klienci pomocy społecznej doświadczają biedy w sposób ciągły, nieprzerwany, czy bieda jest raczej doświadczeniem powtarzającym się, tzn. bycie biednym obejmuje wiele epizodów biedy, oraz jakie z tego względu można wyróżnić wzory trwałości biedy?; jakie typy gospodarstw konstytuują określone czasowe wzory biedy? czy gospodarstwa doświadczające odmiennych temporalnych wzorów biedy różnią się ze względu na społeczno-demograficzne i zawodowe charakterystyki ich członków oraz które cechy gospodarstw pozostają w związku z wyróżnionymi typami trwałości biedy?; jakie wydarzenia życiowe utrwalają biedę w gospodarstwie domowym, a jakie sprzyjają jej przezwyciężaniu?; jakie działania są podejmowane w gospodarstwach domowych dla przezwyciężenia biedy (działania prowadzące do zdobywania dochodów i ograniczania wydatków) i czy gospodarstwa domowe wyróżnione ze względu na czasowe wzory biedy różnią się ze względu na rodzaj i charakter podejmowanych tego typu działań?; czy utrwalaniu się biedy towarzyszą zjawiska marginalizacji i wykluczenia?; czy rodziny klientów pomocy społecznej konstytuują współczesną polską underclass?

Kategorie społeczne, których dotyczy dokument:

klienci pomocy społecznej ; osoby biedne

Obszary tematyczne:

meta dziedzina

Towarzyszące wydarzenia historyczne:

transformacja systemowa w Polsce ; dezindustrializacja ; reforma polskiego systemu pomocy społecznej z 29 listopada 1990 roku

Abstrakt:

Przedmiotem rozważań pracy jest fenomen wielkomiejskiej biedy analizowany z punktu widzenia czasu doświadczania jej przez ludzi. Refleksja dotyczy trwałości biedy, zjawiska wielostronnie uwarunkowanego, z ważnymi implikacjami dla jednostkowego życia i dla polityki społecznej. Dyskusja dotyczy tego, jak długo ludzie doświadczają biedy, jakie są wzory trwania w biedzie, jakie czynniki warunkują krótsze/dłuższe pozostawanie w sferze niedostatku i jak przebiegają procesy ubożenia i przezwyciężania biedy. Praca składa się z ośmiu rozdziałów, które układają się w dwie wyraźnie zarysowane, choć redakcyjnie nie wydzielone, części. Część pierwsza prezentuje teoretyczny dorobek na temat biedy z podkreśleniem implikacji dla sposobów walki z biedą wynikających z jej rozumienia i stosunku do biednych. Druga cześć pracy koncentruje uwagę na zagadnieniu trwałości wielkomiejskiej biedy w świetle uzyskanych wyników badań. Autorka zajmuje się szczegółowo zróżnicowaniem czasowych wzorów biedy, predykatorami trwałości biedy, charakterystyką gospodarstw, które doświadczają mniej lub bardziej trwałej biedy oraz okolicznościami, które sprzyjają pozostawaniu w biedzie przez krótszy lub dłuższy czas. Ten fragment rozważań zamyka refleksja na temat sposobów radzenia sobie w życiu przez ludzi biednych poprzez podejmowane przez nich w ramach gospodarstw domowych zachowania ekonomiczne.

Spis treści:

zawiera: Od Autora; Rozdział 1. Inspiracje teoretyczne i strategia badawcza; Rozdział 2. Strukturalne i kulturowe ujęcia biedy; Rozdział 3. Dynamiczne analizy biedy. Źródła, podstawy teoretyczne, typy badań; Rozdział 4. Czasowe profile biedy; Rozdział 5. Trwanie biedy i jego korelaty; Rozdział 6. Typy trwałości biedy a przebieg losów życiowych. Egzemplifikacja problemu; Rozdział 7. Zachowania ekonomiczne w gospodarstwach klientów pomocy społecznej; Rozdział 8. Refleksje końcowe. Długość trwania biedy a procesy marginalizacji, wykluczenia społecznego i underclass; Aneks; Bibliografia; Streszczenie w języku angielskim; Od Redakcji

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Miejsce wydania:

Łódź

Typ obiektu:

książka

Sygnatura:

BN 2.512.996

ISBN/ISSN:

8371715862

Język:

polski

Link do katalogu biblioteki:

kliknij tutaj, żeby przejść

Data wydania:

2002

Archiwum:

Biblioteka Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego

Dodatkowe informacje :

Bibiolteka Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego; ul. Rewolucji 1905 r. nr 37/39; bud. E; 91-214 Łódź

Format obiektu cyfrowego:

text/xml

Informacje o badaniu:

Przedsięwzięcie badawcze autorki miało charakter badań panelowych, w których uczestniczyło 300 gospodarstw domowych łódzkich klientów pomocy społecznej. W badaniach zastosowano ilościowe i jakościowe metody zbierania i opracowywania danych. Badania miały charakter wieloetapowy. W pierwszym etapie dla każdego gospodarstwa opracowano indywidualną historię korzystania z zasiłku (w okresie styczeń 1993 - grudzień 1997), ustalając każdy moment/momenty przyznania i rozpoczęcia wypłacania oraz zakończenia pobierania zasiłku. Drugi etap badań został podporządkowany analizie uwarunkowań krótszego lub dłuższego trwania biedy i charakterystyce gospodarstw doświadczających poszczególnych czasowych wzorców biedy. Źródłem informacji były dane zwarte w 3 kwestionariuszach zrealizowanych na tej samej próbie w trzech etapach: w 1993, 1995 i 1997 roku. Wywiady kwestionariuszowe przeprowadzano z "głową gospodarstwa", czyli osobą, która reprezentowała rodzinę w ośrodku pomocy społecznej. Przy opracowaniu danych wykorzystano analizę czynnikową. Ostatni, trzeci etap badań został zrealizowany w 1997 roku i miał na celu odtworzenie okoliczności, które sprzyjają popadaniu w biedę i wychodzeniu z biedy. W tym celu przeprowadzono wywiady narracyjne i na ich podstawie odtworzono drogi stawania się i bycia biednym.