Zastane. Pracując z materiałami zastanymi w naukach społecznych i humanistycznych
Dnia 23 lutego 2018 roku, w Centrum Kultury Zamek w Poznaniu odbyła się, zorganizowana przez nasze Archiwum, konferencja zatytułowana: Zastane. Pracując z materiałami zastanymi w naukach społecznych i humanistycznych.
Konferencja została pomyślana jako pretekst do spotkania i refleksji nad badaniami codzienności, nad wykorzystywaniem w ich ramach materiałów zastanych, jak i nad etycznymi aspektami tego rodzaju analiz. Bardzo zależało nam, by skonfrontować ze sobą spojrzenia na tego rodzaju badania ze strony antropologów, historyków, socjologów i kulturoznawców. Trudno sobie bowiem wyobrazić dziś analizowanie codzienności, a więc niezwykle złożonego i wieloaspektowego fenomenu, z perspektywy jakiejś jednej dziedziny nauk społecznych i humanistycznych. Dodatkowym kontekstem organizacji konferencji był rozwijający się od kilku lat ruch archiwizacyjny, nakierowany na gromadzenie, chronienie i badanie materiałów dotyczących życia społecznego, codzienności, różnorodnych praktyk społecznych i kulturowych realizowanych w przeszłości w Polsce, przede wszystkim w okresie powojennym. Dlatego też jeden z bloków naszej konferencji poświęciliśmy na prezentację kilku projektów tego rodzaju, które powstały w ostatnich latach w naszym kraju.
Obrady trwały cały dzień i zostały podzielone na trzy bloki tematyczne:
I. BADANIE ŻYCIA CODZIENNEGO – ZAKRES, SPECYFIKA, PERSPEKTYWY, w jego ramach wysłuchaliśmy wystąpień prof. Waldemara Kuligowskiego [Życie przy A2: (nie)codzienność w(nie)miejscach]; dr Eweliny Szpak [Historia różnie opowiadana– źródła narracyjne w badaniach historii życia codziennego polskiej prowincji po 1945] oraz dr Piotra Łukasiewicza [IKEA kontra Goffman. Insighty o komercyjnych badaniach codzienności].
II. TWORZENIE ARCHIWÓW, w jego ramach wysłuchaliśmy wystąpień dr Marty Skowrońskiej [Archiwum Badań nad Życiem Codziennym]; dr Piotra Bindera oraz dr Marty Karkowskiej [Nowe życie starych badań? Archiwum Danych Jakościowych]; prof. Anny Weroniki Brzezińskiej oraz dr Agaty Stanisz [O czym marzy Cyfrowe Archiwum im. Józefa Burszty?]; mgr. Łukasza Posłusznego [Pamiętniki bezrobotnych: historia konkursów i potencjał danych badawczych] oraz prof. Ewy Karpińskiej i mgr Anny Deredas [W archiwum etnograficznym Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej UŁ].
III. ETYKA W KORZYSTANIU Z DANYCH ZASTANYCH, w jego ramach wysłuchaliśmy wystąpień prof. Kai Kaźmierskiej [Dylematy etyczne w badaniach jakościowych w świetle współczesnych zmian kulturowych]; mgr Piotra Luczysa [Od tropu archiwalnego do śladu cyfrowego – strategie animizacji danych]; dr Katarzyny Kalinowskiej [Humaniści wobec procesów digitalizacji. Dylematy, obawy, bariery]; dr Łukasza Rogowskiego [Dane wizualne – etyka zarządzania widzialnością] oraz dr Piotra Filipkowskiego oraz mgr Danuty Życzyńskiej- Ciołek [Archiwizacja danych (jakościowych) jako problem etyczny i teoretyczny].
Obradom towarzyszyły intensywne, i co istotne, merytoryczne oraz rzeczowe dyskusje, które dają nadzieję nie tylko na integrację środowisk zajmujących się badaniami codzienności oraz archiwizacją tego rodzaju analiz, ale też na wypracowywanie wysokich standardów poznawczych i etycznych wykorzystywanych w tego rodzaju pracach.
Bardzo dziękujemy wszystkim uczestnikom naszej konferencji za udział w niej i liczymy na kolejne spotkanie!